AnderSpel - Capitol

intro

De spelers kruipen in de huid van bouwmeesters en proberen op de bouwplaatsen van de oude stad Rome de meeste bouwstenen op te richten door het handig uitspelen van kaarten. Daarnaast proberen ze in de veilingen belangrijke bronnen, amphitheaters en tempels te verkrijgen.

materiaal

spelbord, 90 neutrale bouwstenen, 12 gebouwenfiches (8 bronnen, 2 amphitheaters, 2 tempels), 62 spelkaarten, 1 start-consul, score-'bord' en voor iedere speler: 1 stopkaart en 10 daken (5 ronde en 5 puntdaken) in zijn spelerskleur

begin

Het spelbord toont een plattegrond van de stad Rome, onderverdeeld in 3 districten (=kleuren). Elk district heeft 3 wijken en elke wijk heeft een aantal bouwplaatsen waar tijdens het spel huizen en bronnen worden geplaatst en een bouwplaats voor een tempel of amphitheater.
Op het spelbord worden de 12 gebouwenfiches (acht bronnen, twee tempels en twee theaters) op de aangegeven velden geplaatst.
De spelkaarten worden gesorteerd naar dak-, bouw- en wijkkaarten. Iedere speler ontvangt zijn stopkaart, 2 dakkaarten, 2 bouwkaarten en 4 wijkkaarten in zijn hand. De overige kaarten worden per soort als een open trekstapel neergelegd.
Iedere speler ontvangt zijn daken in zijn spelerskleur en 6 bouwstenen en bouwt daarvan:

1 huis van 1 bouwsteen met een rond dak;
1 huis van 2 bouwstenen met een rond dak;
1 huis van 1 bouwsteen met een puntdak;
1 huis van 2 bouwstenen met een puntdak;

De overige bouwstenen worden als algemene voorraad naast het spelbord geplaatst. De startspeler ontvangt de consul.

verloop

Het spel wordt gespeeld in 4 ronden en elke ronde bestaat uit 4 fasen:

Bouwfase: De spelers spelen om de beurt een kaart uit hun hand en voeren de daarbij behorende aktie uit. Zodra een speler gepast heeft kan hij deze fase niet meer meedoen. De speler kan kiezen uit een:
- Bouwkaart: de speler neemt 2 bouwstenen van de algemene voorraad en gebruikt deze onmiddellijk om reeds gestarte huizen te verhogen of één of twee nieuwe huizen te starten. Elke speler bouwt aan zijn eigen huizen.
- Dakkaart: de speler kiest een rond of puntdak uit zijn persoonlijke voorraad en plaatst deze op één van zijn huizen. Het huis is hiermee afgebouwd en kan niet meer verhoogd worden.
- Wijkkaart: de speler kiest een afgebouwd huis en plaatst dit op een vrij veld in de betreffende wijk. Het eerst huis dat in een wijk geplaatst wordt moet precies één steen hoog zijn. Elk volgend huis moet eenzelfde dakvorm hebben en moet even hoog of precies één steen hoger zijn.
De bouwfase eindigt zodra alle spelers gepast hebben.
Veilingfase: De 3 gebouwenfiches behorend bij deze ronde worden één voor één geveild. Spelers bieden door het gedekt inzetten van één of meer kaarten uit hun hand. Met de stopkaart wordt aangegeven uit hoeveel kaarten het bod bestaat. Om de hoogte van het bod te bepalen wordt niet gekeken naar het soort kaart, maar naar het getal dat op de kaart staat aangegeven. De speler met het hoogste bod ontvangt het gebouwenfiche en plaatst het op een vrij veld in een wijk naar keuze.
Waarderingsfase: In elke bouwplaatst worden 2 winstpunten toegekend aan de speler die hier de meeste bouwstenen heeft staan. Extra winstpunten worden verkregen als er één of meer bronnen of een tempel aanwezig is. Nu profiteert ook de speler die hier het op één na hoogste aantal bouwstenen heeft staan. Bij gelijke stand is de hoogte van het hoogste huis bepalend.
Aanvulfase: Om de beurt nemen de spelers één van de openliggende kaarten in hun hand. Elke speler mag 6 nieuwe kaarten trekken. De speler(s) met het hoogste of op één na hoogste aantal bouwstenen in een wijk met een amfitheater mogen twee resp. één kaart extra nemen.

De consul wordt doorgeschoven naar de volgende speler en de nieuwe ronde begint.

eind

De speler die aan het eind van de vierde ronde de meeste punten heeft verzameld, is de winnaar van het spel.

positief

De kaarten hebben een dubbele functie: de soort kaart bepaalt welke aktie je er mee kan uitvoeren, maar het getal op de kaart is van belang bij de veiling. Als je in de eerste fase veel kaarten inzet om een goede positie op het bord in te nemen of wat huizen op voorraad te hebben, heb je in de veilingfase wellicht te weinig kaarten over om een gebouwenfiche te bemachtigen. Je moet voortdurend keuzes maken. Je wilt zoveel en je mag zo weinig.
Naast het bieden zijn er nog genoeg andere keuzes te maken. Niet alleen moet je bepalen wat je gaat plaatsen, maar ook wanneer je het gaat plaatsen! Juist deze combinatie maakt Capitol tot een leuk, taktisch spel waar veel in zit.

negatief

Het systeem om de score mee bij te houden is zeer onhandig. Bij het verschuiven van één zuil, schuiven de andere zuilen makkelijk mee. Je kunt beter een score-spoor van een ander spel gebruiken, bijvoorbeeld van Carcassonne of Big City. Als je daar geen genoegen mee neemt, kun je altijd nog de tip van Greg Aleknevicus opvolgen.
Door de hoge huizen zie je de geplaatste bronnen wellicht over het hoofd.
De geluksfactor schuilt ook hier weer in het invullen van je handkaarten. De bovenste kaart van elke stapel is zichtbaar. Je hebt dus iets te kiezen. Maar als je pech hebt, ligt hier een wijkkaart in een kleur die je niet nodig hebt met ook nog eens een laag getal, zodat je er in een veiling ook niet veel aan hebt!
Met twee spelers is er teveel ruimte op het bord. Ook een veiling is met twee spelers minder interessant. Met drie of vier spelers komt het spel beter tot zijn recht.

strategie

Wees in de derde en vierde ronde niet te snel met het plaatsen van je huizen. Je kunt beter even afwachten wat je medespelers gaan doen en in die wijk vervolgens een hoger huis plaatsen. Wacht echter ook niet te lang: als een wijk eenmaal is volgebouwd pas je er niet meer bij.
Je kunt beter tweede zijn in een wijk met een aantal bronnen: dan pak je nog wat punten mee.

waardering van andere sites

hall9000

5 / 6

3½

4½

8 / 9

spielephase

5 / 6

spieletest

9 / 10

spellengek (Peter Hein)

4 / 5

spieleteufel

8 / 10

hall9000 (bezoekers)

5 / 6

4½

5½

jeux 2 rody

4 / 5

speelduivel

4 / 6

boardgamegeek

6½ / 8

5½

6½

7½

truus en truus

7½ / 9½

6½

7½

8½

gemiddeld

8 / 10

[toelichting: Elke balk geeft de waardering van een site weer. AnderSpel bijvoorbeeld geeft dit spel een 8.In het laatste gekleurde blokje staat dan ook 8. Hoe breder het blokje, hoe meer spellen een 8 hebben. De lege blokjes aan het eind van de balk geven de hoeveelheid spellen aan die een hogere waardering kregen.]

algemeen

Op Spiel '04 in Essen presenteert Jolly Roger Games het kaartspel Clocktowers, dat is gebaseerd op het bordspel Capitol. Dit kaartspel is ook van de hand van het ontwerpersduo Alan R. Moon & Aaron Weissblum.

feitjes

jaar van uitgave
2001
ontwerper
Alan R. Moon, Aaron Weissblum
vormgeving
Claus Stephan
uitgever
Schmidt Spiele
onderscheidingen
Deutscher Spiele Preis 2001

weetjes

17-09-2001		Capitol bereikt de vijfde plaats bij de Deutscher Spiele Preis-verkiezing 2001.
01-02-2001		Schmidt Spiele presenteert Capitol op Spielwarenmesse 2001 in Nürnberg.