AnderSpel - Hanze

intro

De spelers kruipen in de huid van handelaars in de tijd van de hanzesteden. De spelers varen van stad naar stad om handelsposten te vestigen en om goederen te kopen om deze in een andere stad weer te verkopen.

materiaal

1 spelbord, 78 goederenfiches in 6 verschillende kleuren, 22 munten, 1 schip, en voor elke speler: 1 geldzak en 15 marktkramen in zijn spelerskleur

begin

Het spelbord toont negen Hanzesteden gelegen aan de Baltische zee. Tijdens het spel vaart het schip van de ene stad naar de andere, maar niet elke route is mogelijk. De toegestane vaarroutes en vaarrichting staan aangegeven op het spelbord.
Alleen in de stad, waar het schip zich bevindt, kan precies één actie worden uitgevoerd. Het schip start in Kopenhagen.
De goederenfiches worden gedekt geschud. Vervolgens worden in alle steden willekeurig 1 of 2 goederenfiches geplaatst, zoals aangegeven in de betreffende stad. De overige goederenfiches komen in vijf ongeveer even grote trekstapels op de aangegeven velden op het spelbord. De goederenfiches tonen 1, 2 of 3 vaten (=goederen) in 6 verschillende kleuren.
Elke speler ontvangt 3 Taler (=munten), en de 15 marktkramen en een geldzak in zijn spelerskleur. De geldzak dient om de spelerskleur aan te geven, en om de munten voor ieder zichtbaar op neer te leggen. De spelers plaatsen om de beurt 2 × 2 marktkramen in een nog lege stad naar keuze, met uitzondering van Kopenhagen. Dit is de startopstelling.

verloop

Hansa wordt gespeeld in de richting van de klok.
Een beurt bestaat uit vier fasen, die in een vaste volgorde worden doorlopen.

Inkomsten: De speler ontvangt 3 Taler van de bank.
Eventueel goederenfiches aanvullen: Voor 1 Taler mag de speler goederenfiches van de voorste trekstapel nemen en deze plaatsen op alle steden met een leeg pakhuis.
Acties uitvoeren: De speler kan drie verschillende soorten acties uitvoeren (nadere uitleg volgt). Hij mag zelf kiezen welke en in welke volgorde. In elke stad kan slechts één actie worden uitgevoerd. Voor, tijdens en na het uitvoeren van de actie(s) mag de speler het schip naar een volgende stad verplaatsen. Dit kost 1 Taler per stad.
Tol en belasting: Aan het eind van zijn beurt mag de speler 3 Taler en 3 goederenfiches behouden, de rest gaat naar de bank resp. uit het spel.

Nu gaat de beurt naar de volgende speler.In zijn beurt kan de speler drie verschillende soorten acties uitvoeren:

Goederen kopen
Marktkramen bouwen
Goederen verkopen

Ad 1. In een stad waar één of twee goederenfiches aanwezig zijn, mag de speler één goederenfiche kopen. Hij krijgt het goederenfiche voor niets als hij hier zelf de meeste marktkramen heeft staan, anders betaalt hij de speler met de meeste marktkramen 1 Taler. Bij gelijke stand betaalt de speler aan de bank.
Ad 2. De speler mag in een stad 1, 2 of 3 marktkramen bouwen, zolang hij nog marktkramen op voorraad heeft. Hij moet hiervoor één goederenfiche inleveren. Deze wordt uit het spel genomen. Het aantal vaten op het fiche bepaalt het aantal marktkramen dat mag worden gebouwd.
Ad 3. De speler mag in een stad waar hij één of meer marktkramen heeft staan, goederenfiches verkopen als hij tenminste 2 of meer fiches van dezelfde kleur in bezit heeft. De speler neemt één marktkraam uit de stad terug op voorraad. De verkochte fiches worden omgedraaid en tellen als overwinningspunten. Elke speler die één of meer fiches in dezelfde kleur in bezit heeft, moet één hiervan inleveren. Deze wordt uit het spel genomen.

eind

Indien voor het aanvullen van de goederenfiches op het spelbord goederenfiches van de laatste trekstapel moeten worden genomen, wordt nog verder gespeeld tot de startspeler aan de beurt zou zijn. Nu worden de punten geteld:

Elk onverkochte goederenfiche, ongeacht het aantal vaten: 1 punt;
Elk vat op de verkochte goederenfiches: 1 punt;
Elke stad met een marktkraam: 2 punten;
Elke stad met een monopoliepositie: 2 bonuspunten;

De speler met de meeste punten is de winnaar van het spel.

positief

De spelregels van Hanze zijn relatief eenvoudig, maar het spel spelen is heel wat minder eenvoudig! Per stad mag je maar één actie uitvoeren, en verder varen kost geld! Daarnaast kan je niet willekeurig elke kant opvaren, je moet de aangegeven routes volgen. Dit maakt een goede planning noodzakelijk. Je moet je geld en goederen (en die van je medespelers!) goed in de gaten houden. Je wilt altijd zoveel, maar je kan steeds zo weinig!
Je kunt elkaar aardig dwars zitten, door bijvoorbeeld het schip net die kant op te sturen, waar de volgende speler niets te zoeken heeft.

negatief

De uitvoering van het spel oogt een beetje sober. Alle goederen zitten verpakt in dezelfde vaten, alleen de kleur geeft aan dat het om verschillende goederen handelt.
Speel je met mensen die erg lang nadenken en alle mogelijkheden willen doorrekenen, dan kan een beurt wel eens lang duren. Het is namelijk niet echt mogelijk vooruit te denken, omdat dit afhangt van de stad waar de vorige speler het schip heeft gepositioneerd.
De geluksfactor schuilt ook hier weer in het aanvullen van de goederenfiches van de dichte stapel(s). Als het meezit ligt er net dat fiche dat je nodig hebt, in een stad waar je de meerderheid bezit, als je pech hebt ligt het gunstig voor je medespelers!

waardering van andere sites

goodgameguide

9 / 9

spellenclub13

9½ / 10

7½

8½

9½

speelduivel

5 / 6

spielephase

5 / 6

hall9000

4½ / 6

3½

4½

boardgamegeek

6½ / 8

5½

6½

7½

spieletest

8 / 10

7 / 9

hall9000 (bezoekers)

4½ / 6

4½

5½

vlaams spellenarchief

3 / 4

spellenhoek

4 / 6

spellengek (Peter Hein)

3 / 5

jeux 2 rody

3 / 5

gemiddeld

7 / 10

[toelichting: Elke balk geeft de waardering van een site weer. AnderSpel bijvoorbeeld geeft dit spel een 7.In het laatste gekleurde blokje staat dan ook 7. Hoe breder het blokje, hoe meer spellen een 7 hebben. De lege blokjes aan het eind van de balk geven de hoeveelheid spellen aan die een hogere waardering kregen.]

varianten

Op Spiel 2006 presenteert Spiele aus Timbuktu een poster met een spelbordvariant. Deze poster op A2-formaat is uitgebracht in een beperkte oplage van 200 stuk en is verkrijgbaar bij de stand van Abacus.

feitjes

jaar van uitgave
2004
ontwerper
Michael Schacht
uitgever
999Games, Abacus Spiele, Tilsit, Uberplay
ook bekend als
Hansa (Duitsland), Hansa (USA), Copenhagen (Frankrijk)
onderscheidingen
Deutscher Spiele Preis 2004

uitbreiding

Abacus heeft een mini-uitbreiding uitgegeven, waarin extra regels worden gegeven voor het verkrijgen van bonuspunten bij de eindwaardering.
Vrije vertaling van 'Die Hansa Extrakarte'
Het spel wordt gespeeld volgens de normale spelregels.
Bij de eindwaardering zijn bonuspunten te verkrijgen:

De speler die de meeste marktkramen in één stad op het spelbord heeft staan ontvangt 2 bonuspunten.
De speler die de goederenfiches van de laatste trekstapel heeft genomen, ontvangt 3 bonuspunten.
De speler die in de meeste steden ten minste één marktkraam heeft staan, ontvangt 4 bonuspunten.
De speler die de meeste verkochte goederenfiches met slechts één vat ontvangt 5 bonuspunten.

weetjes

19-10-2006		Abacus Spiele presenteert een poster op A2-formaat met een spelbordvariant voor Hansa op Spiel 2006 in Essen.
10-2004		999Games brengt een nederlandstalige versie op de markt onder de naam Hanze.
15-09-2004		Hansa bereikt de negende plaats bij de Deutscher Spiele Preis-verkiezing 2004.
05-02-2004		Abacus Spiele presenteert Hansa op Spielwarenmesse 2004 in Nürnberg.