AnderSpel - Kardinaal & Koning

intro

De spelers verwerven invloed in het Middeleeuwse Europa door het uitspelen van kaarten. Zo kunnen de spelers kloosters stichten en raadsheren plaatsen. Winnaar is de speler die de meeste invloed heeft verworven.

materiaal

55 spelkaarten, spelbord, zwarte beginnerssteen, voor elke speler: 20 kloosters, 8 raadsheren en 1 scoresteen in zijn spelerskleur

begin

Bij 4 spelers wordt 1 kaart per kleur uit het spel genomen, bij 3 spelers 2 kaarten. De spelers ontvangen hun kloosters, raadsheren en de telsteen en drie landkaarten, die in de hand genomen worden. De overige kaarten vormen een gedekte stapel. De bovenste twee kaarten worden open neergelegd. De startspeler ontvangt de zwarte steen.
Het spelbord toont de kaart van Middeleeuws Europa. Telkens twee landen hebben dezelfde kleur, met uitzondering van Frankrijk. Elk land heeft kloostervelden waar de kloosters op geplaatst gaan worden en een wapen waar de raadsheren komen.

verloop

In zijn beurt mag een speler:

of één landkaart omruilen met een kaart van de dichte stapel of uit de etalage, die weer wordt aangevuld tot twee.
of maximaal 3 kaarten uitspelen om maximaal 2 spelstukken in maximaal 1 land te plaatsen.

Door het uitspelen van:

één landkaart mag één spelstuk in één van beide landen geplaatst worden.
twee dezelfde landkaarten mag één spelstuk in een willekeurig land geplaatst worden.

Voor het plaatsen van spelstukken gelden de volgende regels:

In een land waar nog geen enkel spelstuk staat, mag slechts één spelstuk geplaatst worden, in alle andere gevallen mogen per beurt maximaal twee spelstukken geplaatst worden.
Op elk kloosterveld mag slechts één klooster staan.
Op een wapen mogen meerdere raadsheren staan, mits het totale aantal raadsheren niet hoger is dan het aantal kloosters van de speler met de meerderheid aan kloosters in dat land.

Hierna vult de speler zijn handkaarten weer aan tot drie met kaarten van de dichte stapel of uit de etalage, die weer wordt aangevuld tot twee.
Als de gedekte stapel helemaal is doorgewerkt volgt een tussentelling.
In elk land wordt bepaald welke speler de meerderheid aan kloosters bezit: deze speler ontvangt één punt voor elk klooster in dat land. De speler die hierop volgt ontvangt net zoveel punten als de vorige speler in dat land aan kloosters heeft enz. Heeft een speler geen kloosters in dat land dat ontvangt hij ook geen punten.
De aflegstapel wordt geschud en als nieuwe gedekte stapel neergelegd.

eind

Als de dichte stapel voor de tweede keer is doorgewerkt, eindigt het spel. De ronde wordt nog afgespeeld tot en met de laatste speler voor de startspeler. Nu volgt de eindtelling:

Kloostertelling: gelijk aan tussentelling.
Raadsherentelling: De landen hebben verdragen gesloten met enkele andere landen, te herkennen aan de nummers 1 t/m 15. Per verdrag wordt gekeken welke speler in beide landen de meerderheid aan raadsheren bezit. Hij ontvangt net zoveel punten als er raadsheren in beide landen aanwezig zijn (ongeacht de kleur).
Kloosterketentelling: Elke speler krijgt één winstpunt per klooster in elke niet onderbroken reeks van vier of meer kloosters van zijn kleur.

Winnaar is de speler met de meeste punten. Bij gelijke stand wint de speler met de meeste kloosters en raadsheren op voorraad.

positief

De regels zijn simpel. Hoewel je mogelijkheden per beurt beperkt zijn, zijn er genoeg keuzes te maken.
Bij de eindtelling worden de raadsheren en de kloosters apart gewaardeerd, terwijl tijdens de plaatsing van de raadsheren rekening gehouden moet worden met het aantal geplaatste kloosters, waarvan het totale aantal in een land ook weer beperkt is. Je moet echt goed nadenken over je strategie: waar ga je welke spelfiguren plaatsen. Het plaatsen van een raadsheer in een land waar je toch geen kans meer maakt de meerderheid te krijgen staat gelijk aan het spekken van de score van je medespeler.

negatief

In de spelregels van 999Games staat op blz. 2 een passage hinderlijk dubbel vermeld.
Door de tekening van de marionetten op de voorkant van de doos werd bij mij de indruk gewekt dat het om een kinderspel zou gaan. Dit heeft me er tijden van weerhouden het spel aan te schaffen. Jammer!

waardering van andere sites

hall9000

5½ / 6

3½

4½

hall9000 (bezoekers)

5½ / 6

4½

5½

spellenhoek

5 / 6

spielephase

5 / 6

spelwereld

7 / 8

5½

6½

boardgamegeek

7 / 8

5½

6½

7½

spellengek (Peter Hein)

4 / 5

spellengek (dagmar)

4 / 5

goodgameguide

8 / 9

speelduivel

4 / 6

spellenclub13

8½ / 10

7½

8½

9½

spieleteufel

7 / 10

spieletest

8 / 10

7 / 9

truus en truus

7½ / 9½

6½

7½

8½

vlaams spellenarchief

3 / 4

spellengek (wendy)

3 / 5

gemiddeld

7 / 10

[toelichting: Elke balk geeft de waardering van een site weer. AnderSpel bijvoorbeeld geeft dit spel een 7.In het laatste gekleurde blokje staat dan ook 7. Hoe breder het blokje, hoe meer spellen een 7 hebben. De lege blokjes aan het eind van de balk geven de hoeveelheid spellen aan die een hogere waardering kregen.]

algemeen

In Duitsland heeft Dartmoor Softworks een PC-versie van Kardinal & König uitgebracht. Hiermee is het mogelijk alleen of met anderen (online) het spel te spelen. De CD kost ongeveer 25 Euro.
Vanaf 11 april 2004 is de PC-versie van Kardinaal & Koning in de Engelse versie (Kardinal & König) vanaf de Dartmoor Online Shop te downloaden voor 19,99 US$.
Abacus Spiele heeft in 2005 een vernieuwde uitgave op de Duitse markt gebracht onder de naam China, ook van de hand van Michael Schacht. De Engelstalige uitgave wordt verzorgd door Uberplay. Niet alleen de vormgeving is vernieuwd, ook een aantal spelregels heeft een verandering ondergaan. Zo is de tussentelling verdwenen en bestaat de open etalage uit vier kaarten in plaats van twee. De waardering van de huizen (die de plaats van de kloosters hebben ingenomen) vindt plaats zodra alle huizen in een bepaalde regio zijn geplaatst. Naast huizen kunnen ook forten worden geplaatst, die dubbele punten opleveren. Bij de eindwaardering worden alleen die regio's geteld, die gedurende het spel nog niet zijn gewaardeerd. Daarnaast worden, net als bij Kardinaal & Koning, punten toegekend aan huizenketens en verdragen.

feitjes

jaar van uitgave
2000
ontwerper
Michael Schacht
vormgeving
Franz Vohwinkel
uitgever
999Games, Goldsieber, Rio Grande Games
ook bekend als
Kardinal & König (Duitsland), Web of Power (USA)
onderscheidingen
Deutscher Spiele Preis 2000

uitbreiding

De uitbreiding Das Duell: Deze kleine uitbreiding voor 2 spelers bevat 5 invloedskaarten en 6 speciale kaarten. Nu kun je niet alleen met je eigen kloosters en raadsheren punten verzamelen maar je kunt ook invloed uitoefenen op de koning, wat leidt tot een uitbreiding van je strategische mogelijkheden.
Deze uitbreiding was te verkrijgen op Nürnberg 2002 in een beperkte oplage van 1500 stuk en is te koop bij de Duitse online winkel Adam Spielt.
De uitbreiding Het Vatikaan: Deze kleine uitbreiding bevat een legvel, waarmee je strategische mogelijkheden worden vergroot. Op het Vatikaan kunnen tijdens het spel speelstukken worden geplaatst. Aan het eind van het spel zijn hiermee bonuspunten te verkrijgen.
Deze uitbreiding was in een beperkte oplage te verkrijgen op Nürnberg 2001 en is hier te downloaden. Een Nederlandse versie was te verkrijgen op het 11e Spellenspektakel in Eindhoven in een beperkte oplage van 5000 stuks.

weetjes

10-02-2005		Abacus Spiele presenteert China, de vernieuwde uitgave van Kardinal & König op Spielwarenmesse 2005 in Nürnberg.
23-10-2003		Dartmoor Softworks presenteert de PC-versie van Kardinal & König op Spiel 2003 in Essen.
01-11-2002		De Nederlandse versie van de uitbreiding Het Vatikaan is verkrijgbaar op het 11e Spellenspektakel.
31-01-2002		Goldsieber presenteert de uitbreiding Das Duell op Spielwarenmesse 2002 in Nürnberg.
01-02-2001		Goldsieber presenteert de uitbreiding Het Vatikaan op Spielwarenmesse 2001 in Nürnberg.
2001		Kardinaal & Koning is genomineerd voor de Nederlandse spellenprijs-verkiezing 2001.
01-11-2000		999Games brengt de Nederlandstalige versie van Kardinal & König op de markt onder de naam Kardinaal & Koning.
15-09-2000		Kardinal & König bereikt de achtste plaats bij de Deutscher Spiele Preis-verkiezing 2000.
03-02-2000		Goldsieber presenteert Kardinal & König op Spielwarenmesse 2000 in Nürnberg.