AnderSpel - Machiavelli

intro

Tijdens het spel kruipen de spelers elke spelronde in de huid van een ander karakter. Elk karakter heeft een speciale eigenschap, die de spelers helpt om hun doel te bereiken: als eerste acht gebouwen op te richten.

materiaal

65 gebouwenkaarten (onderverdeeld in 20× groen, 11×geel, 11×rood, 11×blauw en 11×lila) 8 karakterkaarten, 1 koningskaart met voetstuk, 30 goudstukken en voor elke speler: 1 overzichtskaart

begin

Het spel bestaat uit gebouwenkaarten, die verschillen in waarde en in categorie, en acht karakterkaarten. Elk karakter komt één keer voor en heeft specifieke privileges. Voor iedere spelronde kiest iedere speler via een uitgekiend spelmechanisme een bepaald, geheim te houden, karakter. Iedereen ontvangt aan het begin van het spel eenmalig 2 goudstukken en 4 willekeurige gebouwenkaarten in zijn hand. De overige gebouwenkaarten liggen in een gedekte stapel. Tijdens de ronde worden de karakters in een vaste volgorde één voor één naar voren geroepen om hun beurt te spelen. Dan pas wordt het karakter van de speler bekend.

verloop

Aan het begin van zijn beurt kan een speler kiezen tussen het ontvangen van goudstukken of het verkrijgen van een nieuwe bouwkaart. Tijdens zijn beurt mag de speler met zijn goudstukken een gebouw kopen. De speler mag zelf kiezen op welk moment in de beurt hij de bij zijn karakter horende privileges uitspeelt. Het spel eindigt als na een spelronde ten minste een van de spelers acht gebouwen bezit. Karaktereigenschappen:

Moordenaar: vermoordt een karakter. Het vermoorde karakter laat zijn beurt voorbijgaan.
Dief: steelt het goud van een karakter. Deze geeft direct zijn goud aan de dief.
Magiër: mag alle gebouwenkaarten in zijn hand ruilen met al de kaarten van een medespeler of zoveel hij wil ruilen met de gedekte stapel.
Koning: ontvangt van al zijn koninklijke (=gele) gebouwen een goudstuk, is de volgende beurt weer koning en mag als eerste een karakter kiezen.
Prediker: ontvangt van al zijn religieuze (=blauw) gebouwen een goudstuk, is beschermd tegen de condottiere.
Koopman: ontvangt van al zijn commerciële (=groene) gebouwen een goudstuk en 1 extra goudstuk.
Bouwmeester: ontvangt 2 gebouwkaarten van de gedekte stapel en mag 3 gebouwen bouwen.
Condottiere: ontvangt van al zijn militaire (=rode) gebouwen een goudstuk en mag een gebouw van een van zijn medespelers verwoesten door het betalen van de waarde van dat gebouw min 1. Het achtste gebouw mag niet verwoest worden.

eind

Het spel eindigt als na een spelronde ten minste één van de spelers acht gebouwen bezit. Vervolgens worden de punten geteld: De waarde van de gebouwen telt, maar ook het bezitten van gebouwen in alle categorieën, het als eerste verkrijgen van acht gebouwen, of het ook verkrijgen van acht gebouwen. Winnaar is degene die aan het eind van het spel de meeste punten heeft.

positief

De kaarten zien er weer prachtig uit. De tekeningen hebben een mooie sfeer. De kaarten zijn in één oogopslag duidelijk: de waarde en de categerie zijn prima aangegeven.
Een spel dat zowel met twee als met meer spelers leuk is, hoewel het spel met meer spelers een ander karakter heeft.
Het kiezen van je karakter zet je voor een moeilijke keuze. Niet alleen moet je kijken welk karakter jou goed uitkomt, maar ook de strategie van je tegenspelers is van belang: wat zullen zij kiezen en wat denken zij dat jij wil hebben? Hier komt heel wat bluf bij kijken!

negatief

Het niet bezitten van acht gebouwen aan het eind van het spel kost je veel punten: je moet erg waardevolle gebouwen bezitten om dat te kunnen compenseren.
Het kiezen van de karakterkaarten neemt bij meer spelers veel tijd in beslag. Dan ligt het spel stil: je kunt moeilijk vooruit denken als je niet weet uit welke karakters je nog kunt kiezen. Bovendien is het met meer spelers moeilijker een bepaalde speler de voet dwars te zetten, de interactie neemt af en het spel wordt minder beïnvloedbaar.
Het verwoesten van een gebouw door de condottiere is relatief duur. Het levert vaak meer op zelf iets te bouwen dan een gebouw van een ander te verwoesten, zeker als je met meer dan 2 spelers speelt.

strategie

Algemeen: Zorg dat je niet voorspelbaar wordt, anders loop je grote kans vermoord of bestolen te worden!
Bij twee spelers:

Wanneer je de condottiere kiest, moet je ervoor zorgen dat je tegenspeler niet de prediker is, aangezien dit karakter beschermd is tegen het verwoesten van zijn gebouwen.
Aangezien je met twee karakters speelt, kun je met de ene sparen, zodat je met de andere kunt bouwen. Daarnaast kan het gebouw dat het ene karakter bouwt, goudstukken opleveren voor de ander.

Bij meer spelers:

De koningsstrategie: Probeer het karakter van de koning te bemachtigen. De koning mag bij een volgende spelronde als eerste kiezen en kan dan de moordenaar kiezen en vervolgens de koning vermoorden. De speler blijft in bezit van de koningskaart en kan de volgende ronde weer als eerste kiezen.

waardering van andere sites

9 / 9

spellenhoek

6 / 6

spellengek (wendy)

5 / 5

spellengek (Peter Hein)

5 / 5

spellengek (dagmar)

5 / 5

goodgameguide

9 / 9

jeux 2 rody

5 / 5

vlaams spellenarchief

4 / 4

hall9000 (bezoekers)

5½ / 6

4½

5½

spellenclub13

9½ / 10

7½

8½

9½

kulkmanns gamebox

9 / 10

hall9000

5 / 6

3½

4½

speelduivel

5 / 6

spielephase

5 / 6

boardgamegeek

7 / 8

5½

6½

7½

speljournaal

4 / 5

spieletest

8 / 10

spieleteufel

4 / 10

gemiddeld

9 / 10

[toelichting: Elke balk geeft de waardering van een site weer. AnderSpel bijvoorbeeld geeft dit spel een 9.Dat is de hoogste waardering die AnderSpel geeft. Hoe breder het blokje, hoe meer spellen ook een 9 hebben. Er zijn geen lege blokjes aan het eind van de balk, dus er zijn geen spellen die een hogere waardering hebben!]

varianten

Op de website van Hans im Glück staat de uitslag van een karakterontwerpwedstrijd. Leuk om te lezen en eens uit te proberen. Als je merkt dat bijvoorbeeld de condottiere nooit een gebouw verwoest, kun je dit karakter vervangen door een zelfverzonnen karakter.
De pest: (naar een idee van Peter Kürsters)
- De speler die aan het begin van het spel de kroon krijgt, neemt ook een zwarte markeersteen die de pest voortstelt.
- Als de speler met de zwarte peststeen een interactie met een andere speler aangaat, als gevolg van het uitgespeelde karakter van de moordernaar, de dief of de condottiere, dan verkrijgt deze speler de zwarte peststeen.
- Aan het begin van zijn volgende beurt moet de speler met de zwarte peststeen een bouwkaart uit zijn hand afleggen.

feitjes

jaar van uitgave
2000
ontwerper
Bruno Faidutti
vormgeving
Julien Delval, Florence Magnin, Jean-Louis Mourier
uitgever
999Games, Fantasy Flight Games, Hans im Glück
ook bekend als
Ohne Furcht und Adel (Duitsland), Citadelles (Frankrijk), Citadels (USA)
onderscheidingen
Deutscher Spiele Preis 2000, à la carte; Bestes Kartenspiel Fairplay 2000, Nederlandse spellenprijs 2001

uitbreiding

Op het 13e Spellenspektakel in Eindhoven presenteerde 999Games de uitbreiding 'De Donkere Landen'. Deze uitbreiding bevat een set karakterkaarten, waaronder de karakters uit het basisspel en enkele nieuwe karakters, zoals de belastinginner (in plaats van de dief) en de diplomaat (in plaats van de condottiere). Op de karakterkaarten staat een korte omschrijving van de speciale eigenschappen van het karakter. Daarnaast bevat de uitbreiding enkele nieuwe paarse gebouwen, zoals het Hospitaal (als je vermoord wordt, mag je desondanks je inkomen incasseren).

Bij dit spel beschrijft AnderSpel de volgende uitbreidingen:De donkere Landen

bestel Machiavelli: De Donkere Landen (toys) bij bol.com

weetjes

29-10-2004		999Games presenteert de Nederlandstalige versie van de uitbreiding De Donkere Landen op Spellenspektakel 2004 in Eindhoven.
23-10-2004		Hans im Glück presenteert de Duitstalige uitbreiding Die Dunklen Lande op Spiel 2004 in Essen.
02-11-2001		Machiavelli bereikt de eerste plaats bij de Nederlandse spellenprijs-verkiezing 2001.
2001		Machiavelli is genomineerd voor de Nederlandse spellenprijs-verkiezing 2001.
01-11-2000		999Games brengt de Nederlandstalige versie van Ohne Furcht und Adel op de markt onder de naam Machiavelli.
15-09-2000		Ohne Furcht und Adel bereikt de zesde plaats bij de Deutscher Spiele Preis-verkiezing 2000.
03-02-2000		Hans im Glück presenteert Ohne Furcht und Adel op Spielwarenmesse 2000 in Nürnberg.
2000		Ohne Furcht und Adel bereikt de eerste plaats bij de à la carte; Bestes Kartenspiel Fairplay-verkiezing 2000.