materiaal
330 speelkaarten


Elke speler probeert met een beetje bluf en een beetje kennis als eerste zijn kaarten kwijt te raken door ze op de juiste plek in de tijdlijn te plaatsen.
330 speelkaarten
De kaarten worden geschud en als trekstapel neergelegd. Elke speler ontvangt negen kaarten, die hij open voor zich plaatst. Elke kaart toont op de (blauwe) voorkant een beschrijving van een gebeurtenis en op de (gele) achterkant het bijbehorende jaartal. De bovenste kaart van de trekstapel wordt open neergelegd en hardop voorgelezen. De spelers moeten opletten dat gedurende het spel de gele achterkant van de kaarten voor niemand zichtbaar is.
Vroeger of Later wordt gespeeld in de richting van de klok. De startspeler kiest een eigen kaart en leest deze hardop voor. Als hij denkt dat zijn gebeurtenis eerder heeft plaatsgevonden, dan plaatst hij zijn kaart links van de openliggende kaart. Denkt hij dat zijn gebeurtenis later heeft plaatsgevonden heeft, plaatst hij zijn kaart rechts daarvan. Nu gaat de beurt naar de volgende speler.
De volgende speler kan kiezen: of hij plaatst ook een eigen kaart in de rij, of hij spreekt zijn twijfel uit. Als een speler twijfelt of de rij de juiste tijdslijn aangeeft, draait hij alle kaarten in de rij om. Bevat de rij inderdaad één of meer kaarten die niet op de juiste plaats in de tijdslijn liggen, dan moet de speler die voor hem aan de beurt was drie kaarten van de stapel nemen en bij zijn voorraad leggen. Bevat de rij geen fouten, dan moet de twijfelaar twee kaarten van de stapel nemen. De kaarten uit de rij worden in ieder geval uit het spel genomen. De bovenste kaart van de trekstapel wordt open neergelegd en hardop voorgelezen. De beurt gaat naar de speler die gelijk had: of de twijfelaar of de speler die voor hem aan de beurt was.
Het spel eindigt zodra een speler zijn laatste kaart aanlegt. Hij is de winnaar van het spel.
Allereerst is het natuurlijk handig als je ongeveer een idee hebt, wanneer de gebeurtenis op je kaart heeft plaatsgevonden. Maar daarnaast moet je ook goed kunnen bluffen en natuurlijk de bluf van je medespelers een beetje kunnen doorzien.
spellengek (dagmar) | 4 / 5 |
| ||||||||||
![]() | 7 / 9 |
| ||||||||||
spellengek (Peter Hein) | 3 / 5 |
| ||||||||||
spellenhoek | 3 / 6 |
| ||||||||||
gemiddeld | 6 / 10 |
|
[toelichting: Elke balk geeft de waardering van een site weer. AnderSpel bijvoorbeeld geeft dit spel een 7.In het laatste gekleurde blokje staat dan ook 7. Hoe breder het blokje, hoe meer spellen een 7 hebben. De lege blokjes aan het eind van de balk geven de hoeveelheid spellen aan die een hogere waardering kregen.]
Het spel is gebaseerd op het spel Anno Domini. Dit spel is verkrijgbaar in verschillende thema's. Elke set vormt een compleet, zelfstandig te spelen spel, maar de sets zijn onderling ook te combineren.
28-10-2005 | ![]() ![]() | Jumbo presenteert Vroeger of Later op Spellenspektakel 2005 in Eindhoven. |